Aandraaien (aluminium) wielmoeren: Vet gebruiken?

[J-Corolla]

Ik kreeg in mijn project-topic een suggestie om kopervet op het draad van alu wielmoeren te smeren zodat deze minder risico lopen op breken tijdens het aandraaien, door het aandraaien met (koper)vet wordt het toelaatbare aandraaimoment blijkbaar verhoogd waardoor het draad minder snel gestript wordt. Omdat het conische deel wat tegen de velg komt niet vet zou moeten worden gemaakt, zouden de bouten door de wrijving met de velg goed vast blijven zitten.

Ik ben benieuwd naar jullie ervaringen of meningen -maar vooral ervaringen- rond het gebruik van vetten of andere middelen bij het aandraaien van de wielmoeren. Bij het zoeken op internet kwam ik aardig wat verschillende meningen tegen over dit onderwerp.

[Martijn]

Kopervet alleen op staal en niet met alu of rvs gebruiken heb ik altijd geleerd.

[Bob.88]

Het verlagen van je wrijvingscoëfficiënt is een stukje werktuigbouwkunde (mijn studierichting). Het type smeermiddel is vrij te kiezen. Je wilt twee functionaliteiten van het vet benutten. Anti-oxidatie en de wrijvingscoëfficiënt verlagen. Een lithium-smeermiddel wordt ook veel toegepast op aluminium. Maar kopervet is naar mijn mening prima toe te passen.

Het verlagen van je wrijvingscoëfficiënt in verhouding tot het aanhaal moment is te zien in onderstaande afbeelding. Dit is een fototje uit één van mijn tabellenboeken. Hierin zie je de wrijvingscoëfficiënt van 0,14 tot 0,08. Bij een lage coëfficiënt hoort een hoger aanhaalmoment. Dit is bij gelijke materiaaleigenschappen. Je moet hierbij kijken naar de eerste drie kolommen. De andere kolommen geven het aanhaalmoment weer dat nodig is om die spankracht te halen. De toelaatbare kracht wordt in de eerste drie kolommen getoond.




Daarnaast moet je over dit soort dingen niet teveel recensies opzoeken en lezen.. Er zitten zoveel beunhazen tussen die zelf spullen slopen, maar vervolgens het product de schuld geven.

Hopelijk heb je hier iets aan!

[Riesh]

Als je alu wielmoer breekt bij 100nm dan heb je rommel gekocht.
je gaat dus iets proberen op te lossen wat eigenlijk geen probleem behoort te zijn als de fabrikant zijn werk goed heeft gedaan

[J-Corolla]

Mijn wielmoeren zijn van goede kwaliteit en kunnen makkelijk met 110Nm vast.

Maar dit topic gaat verder niet over de kwaliteit van wielmoeren,
maar over het gebruik en eventuele voordelen of nadelen van het gebruik van vetten

Het gebruik van vetten zou bijvoorbeeld ook oxidatie tegen kunnen gaan.
Hebben alu wielmoeren uberhaupt veel last van oxidatie dan? want met staal gaat dat altijd goed.

[Wes]

Oxidatie is juist wat aluminium zijn beschermende laag geeft maar in tegenstelling tot staal is bij aluminium deze oxidatiehuid stabiel en beschermd het onder liggende aluminium

[Riesh]

En als het goed is zijn je wielmoeren geanodiseerd

[Blof-fan]

Is de draad ook geanodiseerd?

Ik kan je alleen vertellen wat ik ik mijn dagelijkse praktijk tegenkom en dat is dat wel staal en RVS bouten/moeren in aluminium behuizingen altijd insmeren met een smeermiddel. In ons geval is dat dan Molykote P-37 wat geloof ik op een grafiet basis is. Copaslip mogen we in de industrie eigenlijk niet meer gebruiken

Als we dit niet doen krijg je een galvanische werking waarbij het minst edele staal (met een lager potentiaal) altijd het onderspit delft en zal gaan oxideren. Vaak gaat het bij ons om giet aluminium en dat is behoorlijk poreus, waardoor oxidatie gewoon verder gaat en het aluminium 'verpoederd' dan gewoonweg.
Nu zullen jou wielmoeren niet gegoten en poreus zijn, maar die anodische werking kun je wel krijgen tussen de stalen wielstuds en de aluminium moeren. Die geanodiseerde laag op de draad zal snel genoeg weg slijten met het aandraaien etc.

Daarnaast voorkomt of verminderd zo'n smeermiddel ook de kans op 'vreten'.
Er kan tijden monteren of demonteren etc. wel eens vuil op die schroefdraad komen en als dat onverhoopt tussen jou stalen wielstuds en aluminium wielmoeren komt dan vreet zich dat gewoon in het zachte aluminium met alle mogelijke ellende van dien.

Kort gezegd, een smeermiddel op je schroefdraad kan nooit kwaad. Bedenk je alleen even dat het moment waarmee je je wielmoeren aandraait iets hoger moet zijn omdat je minder frictie hebt op je schroefdraad.
Ik smeer het er ook altijd op en dat gaat prima

[Bob.88]

Nu ik mijn verhaal nog eens doorlees, merk ik op dat ik niet helemaal duidelijk ben in mn uitleg.

Door het reduceren van de wrijvingscoëfficiënt tussen het schroefdraad van de moer en de stud, is de toelaatbare spankracht hoger (zie ook die tabel). Dit is de kracht in axiale richting van de moer, die de velg op de naaf (remschijf) drukt. De constructie is dusdanig ontworpen, dat bij een aanhaalmoment van 110Nm (4x, alle bouten) de wrijving tussen de velg en naaf (remschijf) dusdanig is dat de velg niet meer kan bewegen/slippen. Het aandrijfkoppel of remkoppel wordt op de velg overgebracht middels deze wrijving. Niet direct op de wielstuds. Als je hier wat theorie over wilt lezen, moet je eens zoeken naar voorspanschroeven.

Door het reduceren van deze wrijvingscoëfficiënt is het aanhaalmoment lager. De momentsleutel voelt 'minder' weerstand omdat de wrijving tussen de schroefdraad lager is. Zet je de moeren op het voorgeschreven moment van 110Nm vast, zullen ze met gebruik van smering meer spankracht op de velg uitoefenen. Dus dat is positief.

Ik heb ook een foutje gemaakt in mn eerste uitleg. Het conische deel van de wielmoer mag gerust worden gesmeerd. Dit heeft zelfs een positieve invloed op de spankracht. Als je dit vlak smeert, zal de wrijving in dit deel ook worden gereduceerd. Nu voelt de momentsleutel nog 'minder' kracht en kan je de moer meer spankracht geven.


Ik hoor dat dit duidelijk is, haha Verhaaltjes typen en uitleggen wat ik in mn hoofd heb is niet mn sterkste kant.

[marco008]

De momentsleutel voelt 'minder' weerstand omdat de wrijving tussen de schroefdraad lager is. Zet je de moeren op het voorgeschreven moment van 110Nm vast, zullen ze met gebruik van smering meer spankracht op de velg uitoefenen. Dus dat is positief.

Het is een oud topic, maar ik moet hier toch op reageren voordat mensen hun wielbouten kapot draaien.

Er is een verband tussen het aandraaimoment en de spankracht in de bout. Deze spankracht mag niet te hoog worden anders kan de bout plastisch vervormen.
De formule hiervoor luidt: (machineonderdelen, Rofof Matek )
Mg = Fvm * d/2 * tan(f+p)

Mg = aandraaimoment [Nm]
Fvm = Langskracht (spankracht) [N]
d = flankdiameter [M]
f = spoedhoek [rad]
p = wrijvingshoek [rad]

Door vet op het schroefdraad aan te brengen verlaag je de wrijvingscoëfficiënt. Deze zit verwerkt in de wrijvingshoek 'p'.
Wat deze formule zegt is dat dat wanneer de spankracht en flankdiameter gelijk blijven en de wrijvingscoëfficiënt daalt, het aandraaimoment ook lager dient te zijn. De momentsleutel voelt als het ware minder weerstand waardoor het koppel pas bij een groter aantal slagen van de moer op de ingestelde koppelwaarde komt. En dit wil je niet want het aantal slagen bepaald de spankracht in de bout.

Je kunt dus inderdaad vet gebruiken op schroefdraad om deze te beschermen tegen roest en andere zaken, maar dan moet je je momentsleutel wel degelijk op een lager moment instellen dan de 110Nm die Toyota voorschrijft. Doe je dit niet dan vergroot je de spankracht op de bout wat tot vervorming kan leiden. Het heeft feitelijk hetzelfde effect als de moer te strak aandraaien.

[Purple-G6]

Ik zou er wel een heeeel klein beetje vet opdoen zodat het aluminium zich niet vast vreet aan ijzer.